Gevoelens

Tegenwoordig wil iedereen van je weten hoe je je voelt. Bijvoorbeeld als je iets gekocht hebt, of op je werk, of bij de dokter. Als psycholoog lees ik ook heel veel ingevulde vragenlijsten. Meestal gaat het erom een cijfer te geven aan je tevredenheid, de mate van pijn of hoe somber je je voelt. Voor psychologen is dat vanzelfsprekend, want met een gevoel als cijfer kan je tenminste rekenen. Maar met name economen zijn sceptisch, want zij menen dat gevoelens niet in een getal kunnen worden uitgedrukt. Er is namelijk geen empirische schaal voor gevoel. Volgens de auteurs van een artikel in PNAS is dat probleem op te lossen als 'gevoelsgetallen' gedrag kunnen voorspellen, vooral als het gaat om radicaal get me out of here gedrag (zoals verhuizen, scheiden of ontslag nemen). De resultaten zijn heel helder: 700.000 mensen toonden in 40 jaar een verassend sterk verband ('bijna lineair') tussen gevoel en gedrag. Als ze ontevreden waren over hun werk namen ze ontslag, als ze niet blij waren met hun partner scheidden ze en als ze niet prettig woonden gingen ze verhuizen. Eén gevoel (zoals tevredenheid tussen 1-10) voorspelde hun gedrag beter dan een hele groep van economische en sociale variabelen. Hoe mensen hun gevoel in een getal vertalen (op een schaal die niet bestaat) is onbekend.