Katatonie, Self-determination theory

Er wordt al 150 jaar onderzoek gedaan naar katatonie, maar er is nog steeds weinig bekend over deze mysterieuze aandoening. De auteurs van een artikel in Psychological Medicine onderzochten het Clinical Records Interactive Search, een soort geanonimiseerd EPD in Engeland. De onderzoekers vonden een forse overrepresentatie van Zwarte patiënten met katatonie. Ook vonden ze dat het aantal gevallen van katatonie elk jaar toenam. De meeste patiënten leden aan schizofrenie en leken eenmaal een episode van katatonie door te maken, maar er was ook een groep die meerdere keren katatoon werd. Als biomarkers bleek ijzertekort vaak voor te komen bij katatone patiënten. Deze mensen bleven wel 134 dagen langer opgenomen dan andere psychiatrische patiënten. Het onderzoek zocht naar verbanden maar biedt niet echt een verklaring voor dit nog steeds mysterieuze beeld.

De meest onderzochte en toegepaste theorie in de psychologie is Self-determination theory (SDT), maar ik weet er niks van want het bestond nog niet toen ik studeerde (in 1989). Het is een theorie over intrinsieke motivatie die uitgaat van autonomie en basisbehoeften (in tegenstelling tot behavioristische ideeën over extrinsieke motivatie). De auteurs van een artikel met de mooie titel “We know this much is (meta-analytically) true” in Psychological Bulletin deden een meta-review van 60 meta-analyses (over meer dan 700 experimenten). In het zeer uitgebreide artikel komen de auteurs tot een paar conclusies die ze als ‘waarheden’ beschrijven. Ten eerste dat keuze en positieve feedback de intrinsieke motivatie kan verhogen. Ten tweede dat autonome motieven een betere uitkomst geven en dat mensen die mindful zijn autonomer zijn. En ten derde hangen psychologische behoeften samen met welzijn. Het lijkt erop dat de auteurs SDT zien als een van de weinige empirisch onderbouwde ‘brede’ theorieën in de psychologie. Een theorie over persoonlijkheidsontwikkeling, welzijn en floreren. Het is wel een theorie die erg de nadruk legt op verbanden tussen positieve dingen, zoals ‘kinderen van ouders die hun autonomie stimuleren zijn gelukkiger’, wat een beetje neigt naar open-deur-psychologie.