TEGENOVERDRACHT, STRAATGEVECHTEN, PSYCHOTHERAPIE

Volgens Freud was het beter voor een therapeut om afstand te houden van zijn of haar patiënt en om, net als een chirurg, ‘emotioneel koud’ te blijven. In Psychoanalytic Psychology staat een artikel over een Zweeds onderzoek naar tegenoverdracht; dat is de emotionele reactie van een therapeut op diens patiënt. Er deden 219 therapeuten mee, waaronder 95 gedragstherapeuten. Gemiddeld hadden zij 15 jaar ervaring, deden 22 sessies per week en 35 sessies per therapie. Zij vulden de Therapist Response Questionnaire in met uiteenlopende items als ‘ik moet me er van weerhouden om iets kritisch of agressiefs tegen mijn patiënt te zeggen’ en ‘ik vertel hem/haar dat ik van hem/haar hou’. Er werden verschillende groepen onderscheiden. Sommige therapeuten worstelden met afstand: ze waren overbetrokken of juist niet betrokken. Mogelijk zegt dat iets over de hechtingsstijl van de therapeuten. Anderen voelden heel veel of juist heel weinig emoties (vooral gedragstherapeuten voelden weinig). Een aparte groep werd gevormd door de therapeuten die ouderlijke tegenoverdracht voelden, maar daarvan zeggen de auteurs dat je dat ook kan zien als unconditional positive regard. Mannen bleken gevoelig voor seksuele tegenoverdracht en daarover zeggen de onderzoekers dat dat pas een probleem wordt als het zijn as if karakter verliest. Er werd geen verband gevonden tussen de soort overdracht van de therapeut en het probleem of de diagnose van de patiënt.

In Psychology of Violence staat een Amsterdams onderzoek naar straatgevechten. De onderzoekers analyseerden 165 camerabeelden van conflicten die wel of niet uit de hand liepen. Bij 48 echte gevechten waren omstanders (derden) betrokken die in 29 gevallen het conflict wisten te de-escaleren. Dat deden die omstanders in 3 fasen: ‘bezwaar’, ‘scheiding’ en ‘sussen’. In de eerste fase werd afkeuring getoond door gebaren (zoals een hand omhoog houden met de palm naar de ruziemakers gericht) en autoritaire opdrachten. Als dat niet werkte stapte de omstander ertussen, wat wel gevaarlijk is en fysiek overwicht vereist. Vervolgens werden de strijdende partijen gekalmeerd door zachte aanraking (wat best gek is aangezien het vaak om vreemden gaat), afleiding en afstand. Volgens de auteurs heeft het zin mensen te trainen om in ieder geval fase 1 (bezwaar maken) te starten als ze een conflict op straat zien. Ertussen springen raden ze niet aan.

Iedere 10 jaar doet John Norcross (een zeer beroemde psycholoog) een Delphi studie naar de toekomst van de psychotherapie. In Professional Psychology: Research and Practice staan de resultaten van een door een panel van 65 experts ingevulde vragenlijst. Deze mensen verwachten in 2031 een toename van online therapie. Ook voorspellen ze meer gepersonaliseerde therapie, bijvoorbeeld afgestemd op de culturele identiteit. Multiculturele therapie werd zelfs gezien als de meest groeiende therapievorm in de komende 10 jaar. Kostenreductie is ook een ding: minder sessies en lager opgeleide therapeuten. We zullen zien…